objęcia ubezpieczeniami społecznymi rolników w latach 1983 - 1990, pracy w gospodarstwie rolnym lub prowadzenia takiego gospodarstwa po 16. roku życia, ale przed 1 stycznia 1983 r., od którego zależne jest prawo do emerytury zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, do stażu wlicza się: okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka, W tych okolicznościach prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni pracownik nabędzie z upływem 31 maja 2023 roku, gdyż w tym dniu jego staż pracy wyniesie 10 lat (okres od 1 stycznia do 2012 roku do 31 grudnia 2016 roku obejmuje 5 lat, a okres od 1 czerwca 2018 roku do 31 maja 2023 roku daje kolejne 5 lat). Okresów pracy w gospodarstwie rolnym nie uwzględnia się, jeżeli zostały zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. Okresy pracy w gospodarstwie rolnym, które są przyjmowane przy ustalaniu prawa do emerytury oraz jej wysokości, zostały wymienione prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r., od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi (okresy składkowe i nieskładkowe, o których mowa w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Vay Tiền Nhanh Chỉ Cần Cmnd Nợ Xấu. 8 lipca 2021 Rozliczanie stażu pracy niemal zawsze jest tematem szerokim i skomplikowanym. Ponadto przekonujemy się o tym dopiero pod wpływem konieczności. Z tego powodu poniżej wyjaśniam jak wliczyć pracę w gospodarstwie do stażu pracy w przypadku pracownika samorządowego. Okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym wlicza się do stażu pracy, uprawniającego pracownika samorządowego do dodatków, nagród i odpraw. Tak stanowi art. 38 ust. 5 ustawy z dnia r. o pracownikach samorządowych. W myśl tego przepisu „do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowej i jednorazowej odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.” W przypadku pracy w rolnictwie te „odrębne przepisy” to przepisy ustawy z dnia r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. Zgodnie z art. 1 ust. 1 tej ustawy do stażu pracy, w tym stażu pracy pracownika samorządowego, wlicza się: okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka, przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem, przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin. Pracę w gospodarstwie rolnym należy udokumentować. I jest to obowiązek spoczywający na pracowniku. Sposoby dokumentowania reguluje art. 3 ustawy o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. Pierwszy sposób, to uzyskanie zaświadczenia z urzędu gminy, na terenie którego położone jest gospodarstwo rolne. Jeżeli urząd gminy nie dysponuje dokumentami uzasadniającymi wydanie zaświadczenia o pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym, to wtedy pracownikowi pozostaje skorzystanie z drugiego sposobu. A mianowicie, zdobycie zeznań co najmniej dwóch świadków zamieszkujących na terenie, na którym jest położone gospodarstwo rolne (art. 3 ust. 3). Co istotne, świadkami mogą być tylko takie osoby, które mieszkały w tym samym czasie, co była wykonywana praca w gospodarstwie rolnym. Należy dodać, że pracownik, który udokumentował pracę w gospodarstwie rolnym podczas zatrudnienia, ma prawo do wyrównania zgodnie z ogólna zasadą wynikającą z art. 291 § 1 Kodeksu pracy. W przypadku dodatku za długoletnią pracę za okres, który nie uległ jeszcze przedawnieniu, czyli za okres 3 lat od dnia, w którym roszczenie pracownika o wypłatę świadczenia stało się wymagalne. Decydujący będzie dzień, w którym nabył on prawo do dodatku na zasadzie art. 38 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych. Chodzi przy tym o dzień, w którym dodatek powinien być wypłacony w prawidłowej wysokości, uwzględniającej okres pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym. Wyrównanie pracownikowi samorządowemu będzie także przysługiwało w przypadku nagrody jubileuszowej. Decydują o tym rozwiązania zawarte w § 8 ust. 11 w zw. z ust. 10 rozporządzenia z dnia r. Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zgodnie z nimi „jeżeli w dniu, w którym pracownik samorządowy udokumentował swoje prawo do nagrody jubileuszowej, był uprawniony do nagrody wyższego stopnia”, to „nagrodę niższą wypłaca się mu w pełnej wysokości, a w dniu nabycia prawa do nagrody wyższej – różnicę między kwotą nagrody wyższej a kwotą nagrody niższej.” Martin Bożek Podstawa prawna: ustawa z dnia r. o pracownikach samorządowych, ustawa z dnia r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, rozporządzenie z dnia r. Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, Kodeks pracy. PRAWO PRACY - SAS 7/2012 PYTANIE SEKRETARZA GMINY:Czy okres pracy w gospodarstwie rolnym należącym do brata można zaliczyć do stażu pracy pracownika? Wyjaśniam, że w tym przypadku brat pracownika przejął gospodarstwo rolne rodziców, u których wcześniej pracownik pracował po ukończeniu 16 roku życia, tj. od roku 1985 i nadal przebywał i pracował w tym gospodarstwie od 1987 roku do 1988 roku, ale właścicielem gospodarstwa w tym okresie był juz brat pracownika. ODPOWIEDŹ PRAWNIKA:Nie ma przesłanek, aby przedstawione w pytaniu okresy pracy w gospodarstwie rolnym (w tym gospodarstwie brata) mogły być zaliczone do okresów, od których zależą uprawnienia pracownicze. Zgodnie z art. 38 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych, do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowej i jednorazowej odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia lub inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Tak więc na mocy odrębnych przepisów, do okresów, od których zależą uprawnienia pracownicze, należą także okresy pracy w gospodarstwie rolnym. Szczegółowe zasady określa ustawa o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. PRACA W GOSPODARSTWIE ZALICZANA DO STAŻU Ustawa określa więc przede wszystkim, jakie okresy pracy w gospodarstwie można zaliczyć pracownikowi. Otóż zgodnie z wymienioną ustawą wlicza się: okres prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub wykonywanie pracy w gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka; przypadający przed 1 stycznia 1983 r. okres pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzający objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub ze współmałżonkiem; przypadający po 31 grudnia 1982 r. okres pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. DEFINICJA - DOMOWNIK W tym miejscu należy podkreślić, że definicja domownika ulegała na przestrzeni lat zmianom. I tak, do 31 grudnia 1990 r. pod pojęciem domownika należało rozumieć członków rodziny rolnika i inne osoby pracujące w gospodarstwie rolnym, jeżeli pozostawały we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem, które: ukończyły 16 lat; nie podlegały obowiązkowi ubezpieczenia na podstawie innych przepisów; praca w gospodarstwie rolnym stanowiła dla nich główne źródło utrzymania (art. 2 pkt. 2 obowiązującej wówczas ustawy z 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin; według § 2 ust. 2 obowiązującego wówczas rozporządzenia Rady Ministrów z 28 marca 1983 r. praca domownika w gospodarstwie rolnym nie stanowi głównego źródła utrzymania, jeżeli domownik kształcił się w szkole ponadpodstawowej lub wyższej). Dnia 1 stycznia 1991 r. weszła w życie ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników, zgodnie z którą przez domownika rozumie się osobę bliską rolnikowi, która spełnia łącznie podane warunki: ukończyła 16 lat; pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa, albo w bliskim sąsiedztwie; stale pracuje w tym gospodarstwie; nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy. Powyższa ustawa nie ma jednak zastosowania w przedmiotowej sprawie. Świadczy o tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 września 2006 r., w którym stwierdzono, iż aktualnie obowiązująca ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników nie zawiera żadnych przepisów prawa intertemporalnego, które rozstrzygałyby problem zastosowania poprzedniej lub aktualnej ustawy ubezpieczeniowej, a w tej sytuacji zastosować należy zasadę działania ustawy dawnej. Dlatego możliwość zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym uzależniona jest od oceny statusu domownika, według przepisów obowiązujących w czasie jej wykonywania (tzn. ustawy obowiązującej do 31 grudnia 1990 r.).Tak więc, dla osoby uczącej się w szkole (powyżej 16 roku życia) praca w gospodarstwie rolnym nie stanowiła głównego źródła utrzymania i tym samym osoba taka nie spełniała ustawowej definicji domownika. Nie była też jako domownik zgłoszona do ubezpieczenia społecznego. Reasumując – nie ma przesłanek, aby przedstawione w pytaniu okresy pracy w gospodarstwie rolnym (w tym gospodarstwie brata) mogły być zaliczone do okresów, od których zależą uprawnienia pracownicze. W ORZECZNICTWIE Na zakończenie warto tu jeszcze przytoczyć dodatkowo inne orzeczenia sądowe, dotyczące problematyki zaliczania pracy w gospodarstwie rolnym do okresów, od których zależą uprawnienia pracownicze: Okresy pracy w gospodarstwie rodziców bez jego późniejszego objęcia i rozpoczęcia prowadzenia nie podlegają wliczeniu do stażu pracy. Tak też wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 11 czerwca 1997 r. stwierdzając, że praca w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16 roku życia nie podlega zaliczeniu do pracowniczego stażu pracy, jeżeli choć by z przyczyn niezależnych od zainteresowanego nie nastąpiło objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście. Przez pojęcie „objęcie gospodarstwa” należy rozumieć nie tylko nabycie prawa własności do tego gospodarstwa, ale także jego posiadanie. Sąd Najwyższy w uchwale z 16 stycznia 1996 r. stwierdził, że objęcie gospodarstwa rolnego rodziców w samoistne posiadanie na podstawie nieformalnej umowy darowizny spełnia warunki z art. 1 ust. 1 pkt. 2 ustawy z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. Anna Strmiska-Mietlińska Zbigniew Mietliński Podstawa prawna:– Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2008 r. z 2008 r. Nr 223, poz. 1458 ze zmianami);– Ustawa z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. z 1990 r. Nr 54, poz. 310);– Ustawa z 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin - tekst jedn.: Dz. U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133 z późniejszymi zmianami);– Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 2, poz. 10 z późniejszymi zmianami);– Ustawa z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 z późniejszymi zmianami);– Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 20 września 2006 r. (sygn. akt II SA/Wa 983/06);– Wyrok Sądu Najwyższego z 11 czerwca 1997 r. (sygn. Akt I PKN 200/97);– Uchwała Sądu Najwyższego z 16 stycznia 1996 r. (sygn. akt I PZP 36/95). WRÓĆ DO SPISU TREŚCI Data publikacji: 2022-07-19 PYTANIE W czerwcu 2022 r. pracownik jednostki samorządowej przedłożył dokumenty poświadczające okres pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16 roku życia tj. w okresie od 28 marca 1973 r. do 17 grudnia 1989 r. (zeznania świadków, zaświadczenie o miejscu zameldowania na pobyt stały w okresie od 16 września 1963 r. do 6 lipca 1988 r. oraz zaświadczenie właściwego Starostwa Powiatowego, ... Ostatnio otrzymałam wiadomość z zapytaniem: “Czy doliczenie okresu pracy w gospodarstwie rolnym do okresu uprawniającego do emerytury jest uzależnione od zamieszkiwania w gospodarstwie rolnym?” Otóż nie. Dla doliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym nie ma znaczenia fakt zamieszkiwania w tym gospodarstwie, jeżeli spełnione są pozostałe warunki. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 19 grudnia 2000 roku, sygn. akt II UKN 155/2000 wskazał, iż : “żadnego znaczenia dla uwzględnienia okresu pracy w gospodarstwie rolnym nie ma zamieszkiwanie w gospodarstwie rolnym, ani wykonywanie pracy stale czy sezonowo, np. w czasie wakacji, podobnie jak i to, czy praca w gospodarstwie rolnym stanowił dla danej osoby główne źródło utrzymania, bądź to czy rolnik, u którego ta osoba pracowała opłacał składki na ubezpieczenie społeczne rolników” Aby praca w gospodarstwie rolnym mogła zostać zaliczona do okresu uprawniającego do emerytury, powinna być wykonywana przed dniem 1 stycznia 1983 r. w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy (a więc co najmniej w rozmiarze 4 godzin dziennie). Praca ta musi mieć przy tym charakter stały, co oznacza gotowość (dyspozycyjność) do wykonywania pracy rolniczej, gdy wymaga tego sytuacja. Jestem radcą prawnym i od 2009 roku prowadzę działalność na obszarze całej Polski walcząc przed Sądami w sprawach o emerytury, renty, zasiłki, świadczenia przedemerytalne, jak również o zaległe składki na ubezpieczenie. Dzięki dziesiątkom przeprowadzonych spraw, jestem w stanie wspomóc swoich klientów doświadczeniem nabytym w procesach, jak również znaleźć racjonalne argumenty na przeciwstawienie się bezzasadnym odmowom w decyzjach dotyczących przyznania gwarantowanych świadczeń. Definicja pojęcia domownik w kontekście doliczenia pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia do stażu pracy. Bardzo częstą przyczyną wydawania decyzji odmawiających prawa do świadczeń z ZUS jest brak możliwości doliczenia do stażu pracy okresów pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, z uwagi na brak posiadania statusu domownika. Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem sądów, domownik ma prawo starać się o zaliczenie okresów swojej pracy w gospodarstwie rolnym do okresów składkowych. Definicja legalna domownika jest jednak zupełnie inna niż ta potoczna. Otóż w języku codziennym za domownika będziemy uważać osobę zamieszkującą z nami “pod jednym dachem”. Sąd Ubezpieczeń Społecznych za domownika uważał natomiast będzie osobę bliską rolnikowi, która: ukończyła 16 lat, pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie, stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy. Tak jak Państwo widzicie, wedle zaprezentowanej wykładni nawet sąsiad może być domownikiem, a co za tym idzie będzie miał prawo żądać zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym do swojego stażu pracy. Jestem radcą prawnym i od 2009 roku prowadzę działalność na obszarze całej Polski walcząc przed Sądami w sprawach o emerytury, renty, zasiłki, świadczenia przedemerytalne, jak również o zaległe składki na ubezpieczenie. Dzięki dziesiątkom przeprowadzonych spraw, jestem w stanie wspomóc swoich klientów doświadczeniem nabytym w procesach, jak również znaleźć racjonalne argumenty na przeciwstawienie się bezzasadnym odmowom w decyzjach dotyczących przyznania gwarantowanych świadczeń.

staż pracy w gospodarstwie rolnym od 16 roku życia 2018